Enerji ve Konvansiyonel Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, aralarında Bloomberg’in de bulunduğu birçok medya kuruluşundan gazetecilerle Ankara’da bir araya gelerek Körfez ülkeleriyle müzakerelerden nükleer santral projelerine kadar pek çok konuda soruları yanıtladı.
‘ÇİN İLE ANLAŞMAYI KAPATIN’
Bakan Bayraktar’ın toplantıda yaptığı son açıklama Çin ile 3’üncü nükleer santral görüşmelerine ilişkin oldu. Son olarak Çin Ulusal Güç İdaresi Başkan Yardımcısı He Yang’ın Ankara ziyareti hakkında konuşan Bayraktar, uzun süredir devam eden müzakerelerde son aşamaya gelindiğini söyledi.
Bakan Bayraktar, açıklamalarında şunları kaydetti:
Kırklareli İğneada’da kurulması planlanan santral ile ilgili çok önemli bir noktaya geldik, onu da önümüzdeki birkaç ay içinde sonuçlandırmamız gerekiyor. “Çünkü yeniden ilgilenen başka taraflar var ve anlaşmanın makul bir kısmını zaten müzakere ettik ve oldukça yakınız” dedi. Taraflar arasında bazı farklılıklar olduğunu ancak bunların çok büyük olmadığını anlatan Bayraktar, “Dolayısıyla boşluğu doldurabilir ve Çin ile nükleer enerji programı için yakın zamanda anlaşma yapabiliriz.
Nükleer enerji olmadan sadece Türkiye değil, dünyanın geri kalanı da yüzyılın ortalarına kadar karbon nötrlüğe ulaşamayacak. Akkuyu’da ilk reaktör ve ana inşaat işlerini tamamladık ama bildiğiniz gibi burası dünyanın en büyük nükleer şantiyesi. Bu santralden yaklaşık 4,8 GW elektrik üretebileceğiz.
Sinop’ta yapılması planlanan ikinci santral için Rusya ile görüşmeler sürüyor. Güney Kore ile de temaslar var. Türkiye’nin bu konudaki önceliği daha fazla teknoloji transferidir.
Uzun vadeli enerji planlarına göre Türkiye’nin 20 GW’tan fazla nükleer santrale ihtiyacı var. Küçük modüler reaktörler (SMR) konusunda bazı ülkelerle görüşmeler sürüyor. Bu kapsamda 5 GW’lık küçük modüler reaktörler sisteme dahil edilebilir.
IRAK’A DAVA
Bayraktar’a yöneltilen sorular arasında vurgulanan bir diğer konu ise Irak-Ceyhan petrol boru hattı sınırında son durum ve sınırın ne zaman açılacağı oldu. 6 Şubat’ta meydana gelen deprem ve hemen ardından gelen sel felaketinin hasara bile yol açtığını, ardından hasar tespit, bakım ve onarım çalışmalarına başlandığını söyleyen Bayraktar, sınırda yapılacak hasar tespit çalışmasının, olası bir durumda Türkiye’nin hukuken kendini savunmasına yardımcı olacağını söyledi. Bağdat gelecekte ek tazminat talep ediyor. Değerli olduğunu söyledi. Bayraktar, Irak’la bu konuyla ilgili müzakerelerin sürdüğünü belirtti.
Mart ayında Irak’ta açılan tahkim davası sonucunda Türkiye’ye yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminat cezası verilmiş, daha sonra hattın akışı kesilmişti. Irak’ın tahkim kararının uygulanması için ABD mahkemesine başvurduğunu hatırlatan Bayraktar, Türkiye’nin yaklaşık 950 milyon dolar olduğu tahmin edilen alacakları için de benzer bir yola başvurabileceğini söyledi.
Bakan Bayraktar, Türkiye’nin Paris merkezli uluslararası tahkim mahkemesine de iptal başvurusunda bulunduğunu belirterek, “İki komşu ülke olarak oturup dostane bir çözüm bulmamız gerekiyor.” Bayraktar, hattın faaliyette olmadığı döneme ilişkin rapor hazırlandığını da anlatarak, “Ancak boru hattı faaliyete geçecek. “Teknik olarak aşağı yukarı hazır ve yakında operasyonlara başlayacağız” diye ekledi. Bayraktar ise hattın açılışına ilişkin net bir tarih vermedi.
‘BAE İLE HİDROJEN KONUSUNDA KONUŞULDU’
Temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Körfez kampanyasının ardından Birleşik Arap Emirlikleri ile 51 milyar dolarlık anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmaların yaklaşık 30 milyar doları enerji alanına odaklanıyor.
Körfez ülkelerinin Türkiye’nin elektrik dönüşüm projeleriyle ilgilendiğini belirten Bayraktar, Türkiye’nin yıllık 3,5 GW güneş ve 1,5 GW rüzgar enerjisi üretmeyi hedeflediğine dikkat çekti.
Hidrojenin büyük bir güç kaynağı olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Türkiye’nin yeşil seçenekler sunma konusunda büyük bir potansiyeli var çünkü güneş ve rüzgarda büyük bir potansiyelimiz var. “BAE ile görüştüğümüz projelerden biri, esas olarak rüzgar enerjisinden hidrojen üretmekti.” söz konusu.
Bayraktar, bu kapsamda Abu Dabi Kalkınma Fonu (ADQ) ve bazı Avrupalı şirketlerle temasların karşılıklı yarar temelinde devam ettiğini belirtti. Bakan Bayraktar ayrıca, bakanlık olarak enerji verimliliği konusunda uzun vadeli perspektifle bir eylem planı hazırladıklarını ve planı bu yılın sonunda kamuoyuna açıklayacaklarını belirtti.
DENİZ RÜZGARINDA DA BAE TEMASI
Türkiye’nin 2035 yılına kadar planlarında 5 bin megavatlık offshore rüzgar enerjisine ihtiyacı olduğuna işaret eden Bayraktar, bu konunun BAE ile görüşülen projelerden biri olduğuna dikkat çekti. Bakan Bayraktar, “Bu konuda anlaşmaya varabiliriz ve bu, Türkiye’de offshore rüzgar enerjisi üretimine yönelik ilk proje olacak.” söz konusu.
Bayraktar, BAE’nin ilgilendiği bir diğer konunun Türkiye’nin gaz merkezi projesi olduğunu açıklarken, diğer ülkelerin de bu konuda farklı roller oynayabileceğini belirtti.
‘ERDOĞAN NETANYAHU İLE GÖRÜŞECEK’
İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik son dönemde bir dizi adım atıldı. Güç odaklı görüşmelerin sonuncusu Temmuz ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Türkiye ziyaretiyle gerçekleştirilecekti. Ancak Netanyahu’nun rahatsızlığı nedeniyle ziyaret ertelendi.
Bakan Bayraktar, Netanyahu ile Erdoğan arasındaki görüşmenin gelecek hafta BM zirvesi marjında New York’ta yapılabileceğini söyledi. Bayraktar, Türkiye’nin İsrail gazının satın alınması ve Avrupa’ya iletilmesi konusunda ortaklığa hazır olduğunu belirtti. Bayraktar: “Neden hâlâ İsrail’den Türkiye’ye uzanan boru hattını tartışıyoruz? “Ekonomik olarak çok daha uygun, sermayeyi rahatlıkla çekebilirsiniz” dedi.
‘SAKARYA’DAN GÜNLÜK 2 MİLYON METREKÜP GAZ ÜRETİMİ’
Bakan Bayraktar’a sorulan sorular arasında Türkiye’nin ilk doğal gaz arama sahası olan Sakarya gaz sahasındaki çalışmaların durumu ve sahadan günlük üretim kapasitesi de yer aldı.
Bugün sahada günde 2 milyon metreküp gaz üretildiğini belirten Bayraktar, yıl içinde bu sayının 10 milyona çıkacağını, bundan sonraki adımdaki hedefin ise 40 milyon metreküp olduğunu söyledi.
‘GAZI DAHA UYGUN FİYATLARA İSTİYORUZ’
Enerji Bakanı’nın gündemindeki son madde ise Rus gazına yapılan indirim oldu. Türkiye’nin geçen yıl gaz ithalatına 38 milyar dolar ödediğini, bunun yüzde 40’ının muhatabının Rusya olduğunu belirten Bayraktar, “Gazdan beklentimiz önümüzdeki yıllarda gazın Türkiye pazarına daha uygun fiyatlarla sunulmasıdır. “Onlar her zaman Türk pazarı için güvenilir bir tedarikçi oldular ve Türkiye de her zaman Rusya’nın tedariki için iyi bir müşteri, güvenilir, iyi bir tüketici oldu.” söz konusu.
